ΟΙ ΣΑΡΑΝΤΑ ΤΡΕΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΤΩΝ ΧΟΥΙΚΟΛ

Καλή Σαρακοστή εύχομαι σε όλους - σαράντα μέρες αγώνα για κάθαρση σώματος και ψυχής ανοίγονται μπροστά μας, με μια λαμπρή γιορτή που υπερβαίνει την πραγματικότητα να μας περιμένει στο βάθος... 

Η παράδοση αυτή μου θύμισε κάτι που διάβαζα πριν λίγο καιρό, στον πρώτο τόμο του «The Golden Bough» (1890), του Sir James George Frazer. 

Το εν λόγω έργο δεν αποτελεί απλώς μια εξαιρετική μελέτη επάνω στη μαγεία από σκοπιά συγκριτικής θρησκειολογίας αλλά, ταυτόχρονα, λειτουργεί και ως μια πολύτιμη καταγραφή παγκοσμίων εθίμων, πρακτικών και πνευματικών πεποιθήσεων που επιβίωναν ακόμα στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. 

Ως εκ τούτου, αποφάσισα να σας φιλέψω σε μια μετάφραση απ’ τα χεράκια ενός αποσπάσματος άμεσα σχετιζόμενου με την οικεία σ’ εμάς Σαρακοστή:

«Οι Ινδιάνοι Χουικόλ, στο Μεξικό, λατρεύουν ως ημίθεο ένα είδος κάκτου το οποίο έχει την ιδιότητα να προκαλεί σε αυτόν που θα τον φάει μια κατάσταση έκστασης. Το φυτό αυτό δεν μεγαλώνει στη χώρα τους και έτσι είναι αναγκασμένοι να το φέρνουν κάθε χρόνο οι άντρες της φυλής οι οποίοι κάνουν ένα ταξίδι συνολικά σαράντα τριών ημερών για το σκοπό αυτό και μόνο. 

Οι γυναίκες τους, που μένουν πίσω, συμβάλλουν στην ασφάλεια των οδοιπορούντων συζύγων τους με το να μην περπατάνε ποτέ γρήγορα, και πόσο μάλλον να τρέχουν, όσο εκείνοι ταξιδεύουν. Επίσης πασχίζουν να εξασφαλίσουν και τις άλλες ευλογίες που η ιερή αυτή αποστολή μπορεί να τους επιφέρει, όπως βροχή και καλή σοδειά. 

Για το λόγο αυτό υποβάλλουν τους εαυτούς τους σε αυστηρές στερήσεις, όπως άλλωστε κάνουν και οι άνδρες τους. Κατά τη διάρκεια των σαράντα τριών αυτών ημερών, μέχρι τη γιορτή του κάκτου, ούτε οι μεν ούτε οι δε πλένονται εκτός από συγκεκριμένες περιστάσεις. Επίσης νηστεύουν πολύ, δεν τρώνε αλάτι και ασκούν αυστηρή εγκράτεια. 

Όποιος παραβεί αυτούς του νόμους τιμωρείται με αρρώστια και, επιπλέον, θέτει σε κίνδυνο την επιτυχία του εγχειρήματος για την οποία όλη η φυλή πασχίζει. 

Η συγκομιδή του κάκτου φέρνει υγεία, τύχη και ζωή (ζωτική ενέργεια) – γι’ αυτό και τον αποκαλούν «η κολοκύθα του Θεού της Φωτιάς». Καθότι, όμως, η αγνή αυτή φωτιά δεν μπορεί να ωφελήσει τους ακάθαρτους, τόσο οι άντρες και οι γυναίκες πρέπει να παραμείνουν αγνοί για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και να αποκαθάρουν τους εαυτούς τους από το μίασμα της αμαρτίας.

Έτσι, τέσσερις μέρες αφότου οι άντρες ξεκινήσουν το ταξίδι τους, οι γυναίκες μαζεύονται για να εξομολογηθούν ενώπιον του Παππού Φωτιά με ποιους άνδρες είχαν υπάρξει ερωτευμένες, απ’ την παιδική τους ηλικία μέχρι εκείνη τη στιγμή. Δεν πρέπει να παραλείψουν ούτε έναν γιατί, στην περίπτωση αυτή, οι άντρες τους δεν θα βρουν ούτε ένα κάκτο. 

Για να φρεσκάρουν, λοιπόν, τη μνήμη τους κάθε μια ετοιμάζει ένα σπάγκο με τόσους κόμπους όσους είχε και εραστές. Αυτόν το σπάγκο τον φέρνει στο ναό κι εκεί, μπροστά στη φωτιά, αναφέρει μεγαλοφώνως ένα-ένα τα ονόματα των ανδρών που έχει μαρκάρει επάνω του. 

Έχοντας τελειώσει την εξομολόγησή της, πετάει το σπάγκο στη φωτιά και όταν ο θεός τον έχει πια καταβροχθίσει στις φλόγες της αγνής του φωτιάς τότε οι αμαρτίες της συγχωρούνται κι εκείνη μπορεί να αποχωρήσει εν ειρήνη. Από τη στιγμή εκείνη οι γυναίκες αποφεύγουν ν’ αφήσουν κάποιον άντρα ακόμα και να περάσει από κοντά τους.

Αντίστοιχα, οι άντρες που αναζητούν τον κάκτο, πρέπει και αυτοί να ελαφρώσουν τις συνειδήσεις τους απ’ όλα τους τα αμαρτήματα. Για κάθε τους παράπτωμα δένουν έναν κόμπο σ’ ένα σπάγκο και έχοντας «μιλήσει και στους πέντε ανέμους» παραδίδουν αυτό το «ροζάριο» στον αρχηγό τους, ο οποίος το καίει στη φωτιά».